W siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku odbyło się we wtorek (22.04) wysokiego szczebla Zgromadzenia Ogólnego ONZ poświęcone tematyce „Harmonii z Naturą i Dobrego Życia”. W trakcie wydarzenia głos zabrał m.in. Piotr Nieznański z Fundacji Code for Green i Koalicji Czas na Odrę, apelując o globalne działania na rzecz ochrony rzek, odbudowy ekosystemów oraz zasadniczej zmiany relacji człowieka z naturą.
W swoim przemówieniu Piotr Nieznański przypomniał o katastrofie ekologicznej na Odrze w 2022 roku – jednej z największych tego typu w historii Polski. W ciągu zaledwie kilku dni życie zniknęło z 500 kilometrów biegu rzeki. Zginęło ponad 50% populacji ryb i ponad 90% mięczaków. Katastrofa ta, jak podkreślił, była wynikiem wieloletnich zaniedbań, ale stała się także impulsem do działania obywatelskiego.
– Nie możemy dłużej łatać skutków katastrof. Potrzebujemy trwałej zmiany kierunku – takiej, która opiera się na szacunku, współodpowiedzialności i odbudowie relacji z naturą – zaznaczył Piotr Nieznański w swoim wystąpieniu.
Ponad 50 tysięcy osób podpisało dotąd obywatelską inicjatywę ustawodawczą, której celem jest nadanie Odrze osobowości prawnej – tak, aby była chroniona jako żywy ekosystem, a nie traktowana wyłącznie jako zasób do eksploatacji. Jak podkreślił prelegent: „Odra była i nadal pozostaje rzeką bezcenną. Nic nie jest jeszcze stracone. Ale musimy działać teraz. I razem”.
Wystąpienie w ONZ stało się również okazją do zaakcentowania roli młodego pokolenia w nadchodzącej transformacji:
– Nie zapominajmy – przyszłość siedzi dziś w szkolnych ławkach. Dzisiejsi uczniowie i studenci to decydenci jutra. Ich zaangażowanie to nie opcja – to konieczność – mówił Nieznański, podkreślając potrzebę edukacji, która odbudowuje więź z przyrodą i rozwija kompetencje potrzebne do wdrażania zielonej transformacji gospodarki.
W trakcie wydarzenia głos zabrał również Robert Rient, społecznik i inicjator działań na rzecz uznania osobowości prawnej Odry. Zwrócił on uwagę na znaczenie takich rozwiązań prawnych jako realnego narzędzia zmiany paradygmatu – od dominacji człowieka nad naturą do współistnienia i wzajemnego szacunku.
Spotkanie zorganizowane zostało w ramach rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ 79/210, w której państwa członkowskie uznały, że dobrostan ludzi jest nierozerwalnie związany z dobrostanem planety. Koncepcja „Harmonii z Naturą” zakłada, że człowiek nie jest oddzielony od przyrody, lecz stanowi jej integralną część. W tym duchu promowane są zrównoważone style życia, holistyczne podejścia i włączanie wartości ekologicznych do realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju Agendy 2030.
Zbiórka podpisów na rzecz Odry potrwa do końca kwietnia 2025 r. Link do podpisu inicjatywy: https://osobaodra.pl/
